SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY

SZKOŁY PODSTAWOWEJ  NR 2 W OSOBNICY

 1.      Podstawa prawna:

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526).
• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.).
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1327 ze zm.).
• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r.
• Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487 ze zm.).
• Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.).
• Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1446 ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2020 r. poz. 1449).
• Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2021/2022.
•  „Wytyczne MEiN, MZ i GIS dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych – tryb pełny stacjonarny” - zbiór zaleceń uwzględniający sytuację epidemiologiczną, w tym dotyczących pomocy psychologicznej w sytuacji kryzysowej wywołanej pandemią COVID-19.
• Statut Szkoły Podstawowej nr 2 w Osobnicy .

Ponadto wykorzystano:

• Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego” – sporządzony na zlecenie MEiN (oparty na wynikach badań wśród uczniów, rodziców, nauczycieli w okresie kwiecień 2020 – styczeń 2021).

 2.      Wprowadzenie

Wsparcie uczniów po długotrwałym okresie nauki zdalnej jest priorytetem, zagadnieniem ujętym w programie wychowawczo-profilaktycznym na rok szkolny 2021/2022.

Należy do niego m.in.

- powrót do pełnej sprawności fizycznej,

- wsparcie psychologiczno-pedagogiczne,

- pomoc w uzupełnieniu wiedzy i inne działania profilaktyczne wynikające z diagnozy.

Ponadto podstawowym celem realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego jest wspieranie dzieci i młodzieży w rozwoju oraz zapobieganie zachowaniom problemowym, ryzykownym.

Podstawowe zasady realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego obejmują:

• powszechną znajomość założeń programu – przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły,
• zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę w realizacji zadań określonych w programie,
• respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd uczniowski),
• współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły (np. udział organizacji i stowarzyszeń wspierających działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły),
• współodpowiedzialność za efekty realizacji programu,
• inne (ważne dla szkoły, wynikające z jej potrzeb, specyfiki).

Program Wychowawczo – Profilaktyczny  Szkoły Podstawowej nr 2 w Osobnicy

- jest dokumentem łączącym oddziaływania wychowawcze i profilaktyczne szkoły oraz środowiska rodzinnego naszych uczniów,

- zawiera on wytyczne do pracy wychowawczej  i profilaktycznej skierowane do Dyrekcji Szkoły, wychowawców klas, nauczycieli przedmiotów, pedagoga szkolnego, Samorządu Uczniowskiego, rodziców oraz instytucji wspomagających pracę szkoły

- opiera się na wartościach przyjętych przez radę pedagogiczną, radę rodziców i samorząd uczniowski,

- treści szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego są zgodne ze statutem szkoły i wewnątrzszkolnym systemem oceniania,

- podstawą  działań wychowawczo – profilaktycznych  jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na założeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole,

- program wspomaga wychowawczą funkcję rodziny,

- jest zgodny  ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej, uwzględnia również kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli.

3.   Diagnoza potrzeb.

Program wychowawczo-profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy potrzeb i problemów występujących w środowisku szkolnym, z uwzględnieniem:

• ewaluacji wcześniejszego programu wychowawczo – profilaktycznego realizowanego w roku szkolnym 2020/2021
• wniosków i analiz przedstawionych przez nauczycieli i wychowawców,
• ankiet przeprowadzonych wśród rodziców,
• rozmów z nauczycielami, uczniami, pracownikami szkoły

4. Ewaluacja szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego

            Pod koniec roku szkolnego 2020/2021 i na początku bieżącego roku szkolnego dokonana została ewaluacja dotychczasowego programu wychowawczo-profilaktycznego oraz diagnoza potrzeb i zagadnień, które powinny być uwzględnione w programie wychowawczo-profilaktycznym na dany rok szkolny.

Zespół ewaluacyjny przeprowadził badania ankietowe wśród rodziców, uczniów oraz rozmowy z uczniami, nauczycielami i pracownikami szkoły.

Na podstawie przeprowadzonych badań i  zaleceń ministerialnych  określono propozycje tematów do realizacji w  roku szkolnym 2021/2022

Jako pierwsze wzięto pod uwagę  kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2021/2022:

1. Wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny, m.in. przez właściwą organizację zajęć edukacyjnych wychowanie do życia w rodzinie oraz realizację zadań programu wychowawczo-profilaktycznego.

2. Wychowanie do wrażliwości na prawdę i dobro. Kształtowanie właściwych postaw szlachetności, zaangażowania społecznego i dbałości o zdrowie.

3. Działanie na rzecz szerszego udostępnienia kanonu edukacji klasycznej, wprowadzenia
w dziedzictwo cywilizacyjne Europy, edukacji patriotycznej, nauczania historii oraz poznawania polskiej kultury, w tym osiągnięć duchowych i materialnych.

4. Podnoszenie jakości edukacji poprzez działania uwzględniające zróżnicowane potrzeby rozwojowe i edukacyjne wszystkich uczniów, zapewnienie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego, szczególnie w sytuacji kryzysowej wywołanej pandemią COVID-19 w celu zapewnienia dodatkowej opieki i pomocy, wzmacniającej pozytywny klimat szkoły oraz poczucie bezpieczeństwa.

5.Wzmocnienie edukacji ekologicznej w szkołach. Rozwijanie postawy odpowiedzialności za środowisko naturalne. 

Natomiast przeprowadzona ewaluacja programu wychowawczo – profilaktycznego wskazała kierunki działań po okresie nauki zdalnej

Ankiety wykazały,  obszary na które należy zwrócić szczególną uwagę w bieżącym roku  szkolnym 2021/2022 , a mianowicie:

-  wspieranie uczniów w  radzeniu sobie z emocjami, głównie kontrolowanie stresu

- w miarę potrzeb i obserwacji organizowanie  pomocy  uczniom z problemami psychicznymi, związanymi z Covid – 19, problem depresji, zamykania się w sobie, lęku przed kontaktami rówieśniczymi,

- organizowanie wsparcia psychicznego dla  uczniów po długotrwałym okresie  nauki zdalnej,

- zwrócenie uwagi na wsparcie psychologiczno-pedagogiczne dla potrzebujących uczniów,

- kontrolowanie  negatywnych form zachowania (takich jak: agresja, wulgarne słownictwo, cyberprzemoc),

- informowanie uczniów o  zagrożeniach związanych z  nadmiernym korzystaniem z komputera, Internetu,  telefonów komórkowych,

- w każdej klasie przeprowadzenie zajęć integracyjnych głównie reintegracja po pandemii Covid- 19,

- promocja zdrowego stylu życia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na aspekt zachowań
w sytuacji pandemii Covid - 19

-  uświadamianie uczniom efektywności uczenie się w sytuacji  nauki zdalnej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na  uczciwość i  samodzielność w nauce zdalnej.

-  omawianie metod efektywnej nauki, planowania czasu  wolnego, relaksacji

- nauka radzenia sobie ze stresem,

-  komunikacja interpersonalna, negocjacje,  (polepszenie relacji w klasie i poza nią).

5. Misja szkoły

W obecnej sytuacji  priorytetem jest profilaktyka i działania pomocowe na rzecz wsparcia psychicznego uczniów w trakcie i po wygaśnięciu epidemii COVID-19. Misją szkoły jest „osiągnięcie zaburzonej równowagi między nauczaniem a  wychowaniem uzupełnianym o profilaktykę

Misją naszej szkoły jest także kształcenie i wychowanie w duchu wartości i poczuciu odpowiedzialności i  miłości do ojczyzny. Szkoła zapewnia pomoc we wszechstronnym rozwoju uczniów w wymiarze intelektualnym, psychicznym i społecznym, zapewnia pomoc psychologiczną i pedagogiczną.

6.  Sylwetka absolwenta

Działania zawarte w programie zmierzają do ukształtowania takiego modelu absolwenta, którego cechować będzie posiadanie uniwersalnych cech warunkujących odpowiednie funkcjonowanie we współczesnym świecie.

Dążeniem Szkoły Podstawowej nr 2 w Osobnicy jest więc przygotowanie uczniów do efektywnego funkcjonowania w życiu społecznym oraz podejmowania samodzielnych decyzji w dorosłym życiu. 

Uczeń kończący szkołę, posiada następujące cechy:

• dobrze funkcjonuje w swoim środowisku rówieśniczym, w szkole i w domu,
• jest pogodny, pozytywnie nastawiony do otoczenia, jednak nie bezkrytycznie,
• umiejętnie komunikuje się z innymi, dostosowuje się do zachodzących zmian, reguł i zasad, które wyznaczają kierunek jego działania,
• przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny życia,
• kieruje się w codziennym życiu zasadami etyki i moralności,
• zna i stosuje zasady dobrych obyczajów i kultury bycia,
• szanuje siebie i innych, jest odpowiedzialny za siebie i innych,
• prezentuje aktywną postawę w promowaniu dbałości o środowisko naturalne,
• przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny życia, a także ochrony przed chorobami zakaźnymi (np. COVID-19),
• korzysta z różnych źródeł wiedzy i informacji, racjonalnie wykorzystuje narzędzia i technologie informatyczne,
• jest ambitny, kreatywny, odważny, samodzielny,
• posiada wiedzę na temat współczesnych zagrożeń społecznych i cywilizacyjnych, podejmuje odpowiedzialne decyzje w trosce o bezpieczeństwo własne i innych,
• zna zasady ochrony zdrowia psychicznego (w tym w sytuacji kryzysowej wywołanej epidemią COVID-19) oraz czynniki chroniące przed zagrożeniami
• zna konsekwencje  zachowań ryzykownych i problemów z tym związanych (np. stosowanie substancji psychoaktywnych, przemocy, uzależnień bahawioralnych),
• szanuje potrzeby innych i jest chętny do niesienia pomocy,
• integruje się z rówieśnikami i prawidłowo funkcjonuje w zespole,

7.  Cele ogólne programu.

Działalność wychowawczo – profilaktyczna  w szkole polega na prowadzeniu działań
z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia  w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:

1. fizycznej – zdobycie  wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowanie zachowań prozdrowotnych miedzy innymi chroniących przed Covid – 19
2. psychicznej –ukształtowanie postaw sprzyjających  zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej, radzenie sobie z emocjami,
3. społecznej –doskonaleniu umiejętności komunikacyjnych oraz wypełniania ról społecznych, kreowanie postaw pro społecznych w sytuacji kryzysowej (np. epidemia COVID-19),
4. aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie systemu wartości.

 8.      Cele szczegółowe programu:

1. Uwzględnianie indywidualnych potrzeb dziecka i zapewnienie mu równych szans    rozwojowych.  

2.   Wspieranie ucznia w rozwoju, dbanie o stan psychofizyczny, pomoc psychologiczna po trudnym czasie Covid - 19

3. Wprowadzanie uczniów w świat wartości, wskazywanie wzorców postępowania i zachowania.

4.  Wdrażanie do przestrzegania norm i zachowania kultury osobistej.

5. Kształtowanie poczucia godności własnej i szacunku dla godności innych osób.

6.  Kształtowanie  postaw  obywatelskich,  patriotycznych  i  społecznych  uczniów .

7. Wdrażanie profilaktyki uzależnień i upowszechnianie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania,

8.Wykształcenie  potrzeby  oraz  umiejętności  dbania  o  własne  ciało  i  sprawność  fizycznąwdrażanie nawyków higieny osobistej i zachęcanie do aktywności fizycznej głównie obecnie w okresie pandemii Covid - 19

9. Upowszechnianie  wiedzy o bezpieczeństwie i kształtowanie właściwych postaw wobec zagrożeń, w tym związanych z korzystaniem z technologii  informacyjno-komunikacyjnych
(cyberprzemoc)

 9.      Realizacja celów.

Cele będą realizowane przez:

•  zajęcia edukacyjne, 
•  programy profilaktyczne, 
•  współpracę między różnymi instytucjami (poradnie, policja, samorząd).

 Cele będą realizować:

- dyrektor szkoły,  nauczyciele, wychowawcy klas,  pedagog szkolny,  higienistka szkolna, pracownicy szkoły.

 10. Działalność wychowawcza programu obejmuje w szczególności:

•  kształtowanie postaw, naukę norm, zasad i reguł zachowania
•  zwalczanie zachowań agresywnych
•  propagowanie pozytywnych wzorców zachowania i zdrowego stylu życia.
•  przygotowanie do poprawnego funkcjonowania w środowisku rodzinnym i  rówieśniczym .
•  poznanie własnych praw i respektowanie praw innych.
•   nabycie umiejętności świadomego i poprawnego korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnej.
•  wsparcie rodziców w procesie wychowania uczniów,
• zapoznanie rodziców z instytucjami oferującymi pomoc psychologiczno-pedagogiczną.

 11. Działalność profilaktyczna obejmuje:

•  diagnozę zagrożeń w szkole, określanie czynników ryzyka,
•  wsparcie uczniów w rozwoju emocjonalnym, społecznym i fizycznym w aspekcie szkód Covid - 19
•  dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów w szkole ze szczególnym zwróceniem uwagi na zagrożenia cyberprzemocą
•  przeciwdziałanie i zapobieganie uzależnieniom, osłabianie czynników ryzyka, wzmacnianie czynników chroniących (działania profilktyczne)
•  zapobieganie niebezpieczeństwom w szkole, w tym przemocy fizycznej i psychicznej 
•   wykształcenie w uczniach i rodzicach  postaw prozdrowotnych
•  wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano objawy depresji lub obniżenia kondycji psychicznej,

12. Struktura oddziaływań wychowawczo - profilaktycznych

      Dyrektor szkoły:

• stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego i profilaktycznego  w szkole,
• sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne,
• współpracuje z zespołem wychowawców, pedagogiem, oraz Samorządem Uczniowskim, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań,
• nadzoruje zgodność działania szkoły ze statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
• nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.

     Nauczyciele:

• współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizacji zadań wychowawczych, uczestniczą w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego,
• reagują na przejawy agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów,
• przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością,
• udzielają uczniom pomocy psychologiczno - pedagogicznej w miarę potrzeb i możliwości

   Wychowawcy klas:

• diagnozują sytuację wychowawczą w klasie,
• rozpoznają indywidualne potrzeby uczniów,
• wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji,
• rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców,
• dbają o dobre relacje uczniów w klasie,
• podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych,
• współpracują z sądem, policją, innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży,

     Pedagog szkolny:

• diagnozuje środowisko wychowawcze,
• zapewnia uczniom pomoc pedagogiczną w odpowiednich formach,
• współpracuje z rodzicami uczniów potrzebującymi szczególnej opieki
• zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów,
• współpracuje z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych, udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów,
• współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły,

    Rodzice:

• współtworzą szkolny program wychowawczo-profilaktyczny,
• uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
• zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole,
• współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
• rada rodziców uchwala w porozumieniu z radą pedagogiczną program wychowawczo-profilaktyczny szkoły

Samorząd uczniowski:

• uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły,
• prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów,
• reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego,
• propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji,
• dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję,

13. Kalendarz uroczystości szkolnych w roku szkolnym:

• uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego
• pasowanie uczniów klas pierwszych,
• Dzień Edukacji Narodowej,
• Narodowe Święto Niepodległości,
• Jan Paweł II – nauczyciel i opiekun,
• andrzejki szkolne,
• mikołajki klasowe,
• jasełka,
• Dzień Ziemi,
• Święto Patrona Szkoły,
• szkolne obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja,
• zakończenie roku szkolnego. 

14. Szczegółowe działania wychowawczo – profilaktyczne w poszczególnych sferach

1)      Sfera fizycznego rozwoju ucznia – edukacja zdrowotna

2)    Sfera społecznego rozwoju ucznia – kształtowanie postaw społecznych (relacje)

3)      Sfera rozwoju psychicznego, emocjonalnego – wartości, normy, wzory zachowań.

4)      Profilaktyka zachowań ryzykownych – bezpieczeństwo

Całość Programu dostępna w zakładce DO POBRANIA